Wincenty Dunikowski-Duniko

---

Życiorys

Wincenty Dunikowski-Duniko, uznawany za jednego z najciekawszych współczesnych artystów, ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie w 1974 roku. Obecnie mieszka i pracuje w Bonn, Kolonii, a także w Krakowie. Jego twórczość jest interdyscyplinarna i można ją podzielić na dwa główne obszary: pierwszy koncentruje się na problemie rozwoju formy, a drugi na poszerzeniu definicji sztuki.

Cykl prac artysty zawsze się przenika, zarówno w czasie, jak i w metodach realizacji, nigdy nie są one całkowicie zakończone. Dunikowski-Duniko jest również twórcą pojęcia Moment Art, które stało się ważnym elementem jego wszechstronnej twórczości. Obejmuje ona takie dziedziny jak instalacje, fotografia, wideo, malarstwo oraz rzeźba, co czyni jego wkład w sztukę niezwykle różnorodnym.

Już w połowie lat siedemdziesiątych zdobył międzynarodowe uznanie za cykl prac Klasery oraz Moment Art. Jego dzieła były prezentowane na licznych prestiżowych wystawach zarówno w kraju, jak i za granicą, m.in. w Museum of Modern Art w San Francisco w 1977 roku, na wystawie Metody, Postawy, Tendencje w Pałacu Sztuki w Krakowie w 1978 roku oraz Galerii Museum of Modern Art w Kamakura w 1980 roku.

W latach osiemdziesiątych Dunikowski-Duniko wystawiał głównie w Niemczech, a wśród jego ważniejszych pokazów na uwagę zasługuje Kasseler Kunstverein w Kassel w 1982 roku oraz wystawa Stoffwechsel-K18, która towarzyszyła Documenta 7 w tym samym roku. Ponadto, jego prace były prezentowane w muzeach takich, jak Muzeum Bochum, Schloß Charlottenburg w Berlinie oraz Wilhelm-Hack-Museum w Ludwigshafen w latach 1986/87.

W latach dziewięćdziesiątych zaprezentował swoje dzieła m.in. na wystawach takich jak W. Dunikowski-Duniko w Galerii Północnej Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie w 1993 roku czy Retrospektywa Wincenty Dunikowski-Duniko – Moją najlepsza / My best… w Bunkrze Sztuki w Krakowie w 1995 roku. Jego prace były również prezentowane na wystawie Rzeźba lat 70.-80. XX wieku w CRP Orońsko w 1995 oraz na Pięć wieków grafiki Polskiej w Muzeum Narodowym w Warszawie w 1997 roku.

W 2001 roku miała miejsce Retrospektywa W. Dunikowski-Duniko w Heidelberger Kunstverein w Heidelbergu, która przyciągnęła wielu miłośników sztuki. Jego kolekcja dzieł występuje w licznych muzeach oraz zbiorach prywatnych, w tym w Zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, Moderna Galerija w Lublanie, Bank of America w San Francisco oraz Nationalgalerie w Berlinie.

Ważniejsze cykle

Artystyczna droga Wincentego Dunikowskiego, znanego również jako Duniko, rozciąga się od 1971 roku, kiedy to zapoczątkował swoje przedsięwzięcia w dziedzinie Paper Art. W ramach tego cyklu powstał projekt „Klasery”, który odzwierciedla jego kreatywne poszukiwania.

Rozpoczynając w 1972 roku, artysta założył fikcyjne Centrum Programowania Sztuki DUNIKO. Przyjął wówczas swój pseudonim, który stał się jego znakiem rozpoznawczym. Stworzył wiele tekstów, partytur akcji oraz projektów aranżacji przestrzennych, które były prezentowane na komputerze jako „papier firmowy” tego centrum. Wśród jego wczesnych działań warto wyróżnić akcje takie jak „Rysowanie, pisanie, drukowanie na powierzchni wody nasyconej trocinami” z 1972 roku, oraz „Scrapping screens”, czyli Drapane ekrany.

Od 1973 roku artysta skupił się na pracy z taśmami komputerowymi, co otworzyło nowe możliwości ekspresji. W 1974 roku zainicjował cykl „Projekcje”, który obejmował poliptyki realizowane techniką akwaforty, przedstawiające scenariusze akcji-projekcji. Projekty te często były prezentowane jako ręcznie pisane teksty ze szkicami, na przykład w ramach ekspozycji „Polska Awangarda” w Zagrzebiu w 1975 roku. Jego prace z tej serii zdobyły liczne nagrody, w tym I nagrodę na „Konfrontacjach 75” w Krakowie oraz nagrody na międzynarodowych biennale.

Jego dzieła były wystawiane w prestiżowych miejscach, takich jak Muzeum Narodowe w Warszawie oraz Moderna Galerija w Lublanie, i zdobyły uznanie krytyków, w tym Medal Międzynarodowego Biennale we Frechen w 1976 roku. Dalszy rozwój jego twórczości to seria „Notacje”, która była przedstawiana na wielu międzynarodowych wystawach, w tym Museu de Arte São Paulo i Museum of Modern Art w San Francisco, gdzie zdobyła nagrody na różnych konkurencjach artystycznych.

Od 1976 roku Dunikowski rozpoczął prace nad cyklem „Moment Art”, który koncentrował się na badaniu pojęcia banalności oraz codziennych zjawisk. Jego prace, jak „Oddech Duniko” oraz „Splitting up”, stanowiły innowacyjne podejście do dokumentacji wydarzeń, ukazując ich głębszy sens. W tej serii artysta wykorzystywał przezroczyste klisze, co dodawało jego dziełom nową jakość. W 1979 roku jego prace zostały nagrodzone Złotym Medalem na 9. Złotym Gronie w Zielonej Górze.

Kolejne lata przyniosły nowe innowacje; w 1978 roku artysta rozpoczął prace nad „Transparent monochroms” i „Crumpled screens”, w których obok druku, zastosowano również papier z charakterystycznymi właściwościami. Jego prace, po raz pierwszy zaprezentowane międzynarodowo w Helsinkach w 1973 roku, były prezentowane na licznych wystawach, co przyniosło Dunikowskiemu uznanie na międzynarodowej scenie sztuki.

W 1980 roku artysta wprowadził projekt „Ready for use”, który był odpowiedzią na zjawisko ready-made i powiązał różne dziedziny życia w sztuce. Do 1985 roku jego prace ewoluowały w kierunku „New New Revolution”, zrealizowanej w różnych technikach, i były prezentowane w renomowanych galeriach oraz na międzynarodowych wystawach.

Rok 1987 przyniósł nową serię „Obiekty foliowe i gąbkowe”, gdzie przezroczystość i przestrzenność obiektów wprowadzały nowe doznania wizualne. Ta seria była widoczna na wystawie w Galerii Północnej BWA, a jego obiekty łączyły w sobie estetykę z głębią formy.

Od 1990 roku artysta zajął się projektami video-instalacji, które bazowały na wcześniejszych koncepcjach. Jego cykl projektów „Program bieżący – prawda czy kłamstwo” zaprezentowany został podczas retrospektywy w Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Krakowie w 1995 roku. Dunikowski kontynuuje dziś prace nad projektami „Program bieżący” oraz „Points of no return”, a jego twórczość pozostaje nieprzerwanie aktualna oraz inspirująca.

---

Oceń: Wincenty Dunikowski-Duniko

---