Dąbrówka Wielka (Piekary Śląskie)

---

Historia

Historia Dąbrówki Wielkiej sięga przynajmniej XIII wieku. W 1323 roku ta malownicza wieś została ofiarowana klasztorowi cystersów w Mogile przez księcia Władysława. W XIV stuleciu na jej terenach rozpoczęto eksploatację srebronośnej rudy ołowiu, co przyczyniło się do rozwoju regionu.

W 1538 roku Dąbrówka Wielka przeszła w ręce miasta Bytom, które odkupiło wieś od cystersów. W XIX wieku na tych terenach uruchomiono kopalnie cynku oraz rudy żelaza, co wpłynęło na dalszy rozwój przemysłowy.

W XX wieku jednak wieś borykała się z problemem zanikania tradycji ludowych. Na Śląsku ubrania regionalne przestały być popularne, a eleganckie miejskie stroje zdobyły uznanie. Nie zdołały tego zmienić ani akcje mające na celu ożywienie folkloru, które zapoczątkował w 1910 roku Henckel von Donnersmarck, organizując uroczystości strojów górnośląskich w zamku w Świerklańcu, ani procesje ludności organizowane w strojach ludowych. W 1912 roku zorganizowano ważną procesję ludności z ziemi bytomskiej do klasztoru w Panewnikach, w której brała udział grupa mężczyzn i kobiet z Dąbrówki Wielkiej.

W 1922 roku Dąbrówka Wielka została włączona do państwa polskiego. Do 1939 roku była częścią powiatu świętochłowickiego, a następnie, od 1 kwietnia 1939 roku, weszła w skład powiatu tarnogórskiego. W latach 1945−54 wieś była siedzibą gminy zbiorowej Dąbrówka Wielka.

W 1954 roku Dąbrówka Wielka przekształciła się w gromadę, natomiast w 1958 roku stała się osiedlem. W 1973 roku utraciła samodzielność, stając się częścią miejscowości Brzeziny Śląskie, a dwa lata później zamieniła się w dzielnicę Piekar Śląskich.

Na terenie Dąbrówki znajduje się także nieczynny szyb „Rozalia”, który zyskał popularność jako miejsce do rozgrywek w ASG (Air Soft Guns) oraz paintball. Przez tę dzielnicę przebiega linia polskich umocnień Obszaru Warownego „Śląsk”, gdzie odcinek tych fortyfikacji pełnił funkcję grupy warownej zdolnej do samodzielnej obrony (p.o. „Dąbrówka Wielka”). W 1967 roku na terenie osiedla powstała kopalnia Dąbrówka, która działała aż do około 1989 roku.

Zabytki

W Dąbrówce Wielkiej można podziwiać wiele interesujących zabytków, które zachwycają zarówno architekturą, jak i historią. Do najważniejszych obiektów zalicza się:

• kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych,
• kaplica św. Antoniego w Dołkach,
• budynek Zakładu św. Józefa,
• budynek dawnego młyna, znanego jako Młyn Reszki, który znajduje się przy ul. gen. J. Sadowskiego 10 (nr rej. A/587/2019 z 16 grudnia 2019).

Sport i kultura

W Dąbrówce Wielkiej funkcjonuje Klub Sportowy „Orkan”, który odgrywa istotną rolę w lokalnej społeczności. Prezesem klubu jest Marcel Gmyrek, a na stanowisku trenera pierwszej drużyny, według stanu na 18 listopada 2016 roku, znajduje się Andrzej Jęczek.

Dodatkowo, na terenie Dąbrówki Wielkiej istnieje chór im. „Dąbrówki”, który prowadzony jest przez panią Annę Goj. Zajęcia chóru odbywają się w Domu Parafialnym w poniedziałki i czwartki o godzinie 18.45.

Znane osoby pochodzące z Dąbrówki Wielkiej

W Dąbrówce Wielkiej urodziło się wiele znanych postaci, które wywarły istotny wpływ na różnorodne dziedziny życia społecznego i kulturalnego. Oto kilka z nich:

• abp Józef Kupny − arcybiskup metropolita wrocławski,
• Stanisław Korfanty − były prezydent Piekar Śląskich,
• Alfred Gazda − piłkarz związany zarówno z Polonią Bytom, jak i Stalą Mielec,
• Jerzy Wójcik − choreograf, folklorysta oraz tancerz Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”, pełniący również rolę dyrektora artystycznego zespołu po Stanisławie Hadynie,
• Paweł Wójcik − działacz harcerski oraz niepodległościowy,
• o. Ansgary Tomasz Malina OFM − franciszkanin, kaznodzieja i kompozytor,
• Paweł Wieczorek – piłkarz grający w (Polonia Bytom),
• Bartłomiej Płonka – powstaniec śląski, działacz plebiscytowy oraz poseł na Sejm Śląski.

---

Oceń: Dąbrówka Wielka (Piekary Śląskie)

---